یکی از دوستان گرامی که در معرفی، حفظ و نگهداری میراث کهن ایران تلاش مستمر دارند (میراث نیاکان)؛ ویدئو کوتاهی را برای آگاهی نگارنده ارسال داشتند؛ که بعد از تماشا و بررسی آن، نکات جالب و شگفت انگیزی در آن یافتم. فنجان نماهای متعدد در اندازه ها و کاربردهای گوناگون، حوضچه های پاک و تطهیر کنندگی پیش از مراسم آیینی و عبادت، خط کندهای جمع آوری آب باران در حوضچه ها، سنگ چین های بدون ملات در اطراف نیایشگاه و نقش های متعدد بزکوهی که شاخ بعضی از آنها بطرز شگفت انگیزی در آب فنجانماهای بزرگ یا حوضچه های پاک کنندگی فرو رفته بود.
ما قبلا پیکره های بزکوهی تبرک کنندگی آب، در داخل ظرف های زرین و مفرغی در ایران و یمن را دیده بودیم ( کتاب، سنگ نگاره های ایران زبان مشترک جهانی، اثر نگارنده) و پی به چرایی آنها برده بودیم( آب درون ظرف را با تندیس یا شاخ های خمیده ی بزکوهی (نشان فرشته ناجی) فرو رفته در آب، متبرک می کرده اند و سپس می نوشیده اند.
اما اینجا نقش بزکوهی را در حوضچه ها و فنجان نماهای بزرگی نقش کرده بودند؛ که این کار برای متبرک و تطهیر کردن آب شستشوی بدن در پیش از نیایش بوده است.
این محل یک نیایشگاه کهن بوده؛ که طی زمان های طولانی بر روی تخته سنگ بستر، فنجان نماها، نقش ها و حوضچه های متعدد آب به آن اضافه شده است.
این محل ها برای مطالعه، آیکونگرافی و بررسی ادیان و باورهای دینی گذشتگاه بسیار کمک کننده است؛ بشرط آنکه کدهای بکار رفته و مفاهیم آنها را بدانیم.
در پایان، بار دیگر از مدیر محترم صفحه ی اینستاگرام میراث نياکان، سپاس فراوان داریم.
با احترام – محمد ناصری فرد
زمستان 1402
https://www.instagram.com/naserifardmohamad/