در جنوب غرب انگلستان (کورنوال) سنگ های سوراخی وجود دارد؛ که برای مردم انگلستان شگفت انگیز و رمزآلود هستند؛ به دروازه سلامت، انگشتر شیطان و… معروفند؛ که قدمت بعضی از آنها به عصر نوسنگی یا برنز می رسد(3500 پیش).
به آنها دروازه ای به سوی سلامتی یا باروری گفته می شود و توسط یک پری یا “پیسکی” محافظت می شود. افسانه ها می گویند؛ که انسان هایی که از درون سنگ سوراخ دارعبور کنند؛ از بیماری ها شفا می یابند؛ یا اگر زنی در ماه کامل از آن عبور کند؛ باروری خواهد داشت؟!
بارور شدن زن ها یا حتی مردها بعد از گذر از سوراخ سنگ هایی که در دوران کهن ایجاد می کرده اند؛ در ایران باستان هم معمول بوده است؛ که کاربری هایی یکسان با سنگ های سوراخ در جنوب غرب انگلستان داشته اند؛ که می تواند نشان از شباهت های فرهنگی و کوچ ایرانیان باستان به اروپا داشته باشد.
در دوره های بعد، لیز خوردن از سنگ های صاف( لیزی سنگی ها) و سوارشدن بر شیرهای سنگی یا گذر از زیر آنها و نشستن بر منبرهای سنگی بجا مانده از گذشتگان نیز معمول بوده است(در نیایشگاه های کهن، تیمره).
اوج و شگفتی لیزی های سنگی، رویه تفریح و سلامت جویی (باروری) لیز خورندگان بر لیزی های سنگی کهن در نقاط مختلف ایران، کشورهای همسایه کنونی و حتی در کشور پرو در امریکای جنوبی است؟! که متعدد آنها را با کاربری های یکسان در نقاط بسیار بعید از هم می توان دید؟!
گفتنی است؛ که کارکرد سنگ سوراخ ها، شباهتی نزدیک به دستگاه های ام آر آی امروزی داشته اند؛ اشعه های رادیو آکتیو موجود در سنگ ها به بیمار می تابیده و سبب شوک دهی و بیدار کردن تخمک ها (Male egg) در مردان و تخمدان ها (ovary) در زن ها می شده است.
An unusual and attractive Cornish site, the Mên-an-Tol is believed to belong to the Bronze Age, thereby making it around 3,500 years old, though little evidence has been found. It consists of four stones, the most memorable being the circular and pierced upright stone. Only one other example of a holed stone exists in the county: the Tolvan Stone near Gweek.
The other three stones are more regular granite pillars commonly used in stone circles, with one dressed flat side. There is speculation that these were simply four of the stones of an ancient circle, further large stones having been discovered lying just below the ground nearby. Another theory is that these stones once formed a chamber tomb, a hole of some form apparently being quite commonly used in fertility rituals involving the passing out of exhumed bones from the tomb.
Measuring approximately 1.3metres across with a large hole at its centre, the Mên-an-Tol (meaning ‘holed stone’ in Cornish) has had many a curative and magical power attributed to it, certainly in terms of more recent folklore. The local moniker the ‘Crick Stone‘ alludes to its alleged ability to aid those with back pain and children suffering from rickets and tuberculosis were also taken to this stretch of moorland near Madron in past years.
In all cases, passing through the hole was central to the healing process with importance being attached to the direction, the number of times (commonly 3 or 9) and the point on the lunar cycle. With its obvious feminine symbolism, the holed stone was also believed to aid fertility and its powers were sought by barren women, pregnant women seeking easy childbirth and farmers seeking bountiful crops.
https://www.cornwalls.co.uk/history/sites/men_an_tol.htm