کهن رنگین نگاره های ایران Ancient pictographs
جایگاه و اهمیت سنگ نگاره ها در کشور مغولستان
آگوست 27, 2024معرفی کتاب هایی در خصوص سنگ نگاره های سرخپوستان امریکا
سپتامبر 14, 2024رنگین نگاره ها Cave Points یکی از ابزارهای تعامل و انتقال پیام انسان های نخستین درغارها و اشکفت ها در ایران و جهان بوده است.
مطالعات ما در ایران و بیرون از ایران، نشان از آن دارد؛ که رنگین نگاره ها نسبت به نقاشی های کوبشی petroglyphs جدیدتر هستند و از ماندگاری کمتری در برابر عوامل طبیعی بر خوردار هستند.
مواد رنگی که برای آفرینش رنگین نگاره ها در داخل و خارج از ایران استفاده شده؛ متفاوت است. ترکیبی از خون حیوانات، عصاره گیاهان، گِل اُخرای، دانه گرده گیان و دوده و چربی گوشت حیوانات بوده است.
نقاشی هایی در ایران یافته ایم؛ که از ترکیب موادی که اشاره شد؛ استفاده شده است.
خوشبختانه طی چند دهه ی گذشته، نقاشی های کهنی درغارها و اشکفت ها در نقاط مختلف ایران، بدست پژوهشگران آزاد، کوه نوردان و مردم محلی کشف شده؛ که عکس ها و اطلاعات خوبی هم به ما ارسال شده و ما در اینجا تصاویری از نقاشی های کهن : پیرگُوران سراوان، اشکفت آهوی بستک هرمزگان، نرگسلوی خراسان شمالی، غار دوشه و اشکفت سنگ مهرداد کوهدشت لرستان، غار تیهوجهرم و استهبان از استان فارس را به نمایش گذاشته ایم.
قبلا، همه فکر می کردند؛ که نقاشی های کهن فقط درغارهای لاسکو و شووه در فرانسه و آلتامیر در اسپانیا است. اما امروزخوشبختانه در لرستان نقاشی هایی بر دیواره ی بعضی غارها کشف شده؛ که قدمت بعضی از آنها چهل هزار سال است( غار یافته، مارسل اوت) .
ما برای نگهداری و مطالعات میدانی بر آنها، گام های شایسته و مناسبی بر نداشته ایم و آن سبب شده؛ که تعداد زیادی از نقاشی های کهن و تکرار ناشدنی این سرزمین بدست افراد نا آگاه از بین بروند.
در سفرهای اولیه، ما شاهد رنگین نگاره هایی با رنگ های : سیاه، قرمز و نارنجی در میرملاس کوهدشت بودیم؛ در سفر جدید که آنجا رفتیم؛ اثری از آنها نبود. در سفر نخست به غار دوشه حدود ۱۵۰ نقاشی با رنگ سیاه می توانستیم ببینیم؛ اما اکنون شاید کمتر از ده مورد بتوان دید.
در جاهای دیگر هم که جدیدا رفتیم (نرگسلو، بجنورد)؛ شرایط بهتری از غارهای لرستان نداشتند.
امیدواریم وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، پیش از آنکه این تعداد انگشت شمار از آن آثار تاریخی هنری باقی مانده از بین بروند؛ آنها را نجات دهند و در راستای حفظ نقاشی های کهن غارها و کوه های ایران، دفترمطالعات سنگ نگاره های ایران (Iran’s Rock Art) در چارت سازمانی پژوهشگاه میراث فرهنگی هم لحاظ نمایند.
با احترام – محمد ناصری فرد
شهریور 1403
