فنجان نماها، کوچکترین، متداول ترین، جهان وطنی ترین و پیچیده ترین نماد

 اهمیت و جایگاه سنگ نگاره ها در حیطه باستان شناسی جهان

با توجه به اینکه موجی گسترده در خصوص جوغن و راز دفینه ها در ایران به چشم می خورد که سبب شده آثار کهن و تکرار ناشدنی ایران سرزمین به دست خودمان طی یک گستره و فشردگی خاص به شکل غم انگیزی همه ی استناد دست اول و پر رمز و راز این سرزمین در حال نابودی هستند. از طرف دیگر بعلت بی اطلاعی   محافل علمی و دانشگاهی و نظر دادن به بی اهمیتی آنها سبب شده تا متولیان امور هم بر آنها نگاهی در خور نداشته باشند.

بعضی دوستان از من خواستند تا در این زمینه بیشتر بپردازم تا شاهد اهمیت و ارزشی علمی، قدمت و جایگاه مطالعاتی آنها برای جامعه و بویژه برای محافل دانشگاهی آشکار شود. به همین لحاظ نگارنده چهار کشور پیشرو در زمینه های گوناگون جهان را در نظر گرفته ام؛ کشورهای اسکاندیناوی (نروژ، سوئد، فنلاند و دانمارک) که شاید معرفی این نمونه مطالعات علمی، سیستمی و همه جانبه الگویی برای ما در ایران هم باشد.

کشورهای اسکاندیناوی هر ساله کلیه مقاله ها و حاصل مطالعات صورت گرفته در آن کشورها بر روی سنگ نگارهای مکشوفه را یک مجله بین‌المللی هنر سنگ، بنام  آدورانتن (  Adoranten) در معرض دید و دسترس محققان و پژوهشگران جهان قرار می دهند. دانشگاه ها، موزه ها و علاقه مندان در کشورهای مورد اشاره همکاری علمی مطالعاتی نزدیک و مرتبط با هم دارند و یافته های آنها در قالب سایت ها و سرورهای اینترنتی در دسترس همگان است .

 بیشترین سنگ نگاره های کشف شده در کشورهای اسکاندیناوی، ایرلند، اسکاتلند و انگلستان فنجان نماها (Cup marks  ) و به بیان عامیانه جوغن هستند.

سخن زیبایی را یک مقاله در مجله بین‌المللی هنر آدورانتن نوشته بود که بسیار جالب و هم پیام با مطالعات ما در ایران بود.

The Cup-Mark :

The smallest, most frequent, cosmo[1]politan and most complicated symbol

: فنجان نماها

کوچکترین، متداول ترین، جهان وطنی ترین و پیچیده ترین نماد(مجله بین‌المللی هنر سنگ آدورانتن).

چقدر درد ناک است که طی حدود بیست سال مطالعات میدانی ما بر روی سنگ نگاره های ایران، یک محفل دانشگاهی ایران و شخصیت علمی برایش سوال ایجاد نشد که من بعنوان یک آدم عرصه ی علم بروم و ببینم آن چه عکس گرفتند و گفتند درست است؟ واقعیت دارد؟ و سرچ کنند ببیند در دنیا چه می گذرد؟! فقط بی مهری، توهین و حتی بعضی ها از آن هم گذر کردند.

نگارنده به دوستان خوبم اعلام می کنم که فنجان نماها یک عرصه ی کهن و جهانی دارند و ارتباطی به کشف و نقشه گنج ندارند؛ لطفا آن آثار کهن و تکرار ناشدنی را تخریب نکنیم.

در پایان ضمن معرفی چند بوم فنجان نمادار در کشورهای  اسکاندیناوی، سرویس دهی و امکانات مطالعانی آنها را خدمت شما در حد نمونه معرفی کرده ام.

خوشبختانه با سختی هایی که همراه با آنها تلاش مطالعه کردیم. تنها کشوری که کهن ترین و متنوع ترین فنجان نماها را با کارکردها و کاربست های گوناگون دارد. ایران عزیز است.